CV FAQ - veel gestelde vragen verwarming

Op deze pagina tref je veel gebruikte termen uit de verwarmingsbranche. Door op de term te klikken wordt de uitleg zichtbaar. Door nogmaals op de term (kopje) te klikken wordt de uitleg weer verborgen.

aanvoertemperatuur

De temperatuur van het water wat uit de cv-ketel stroom naar de radiatoren en/of vloerverwarming. Bij oudere installaties was dit 90° Celsius. Modernere cv-installaties staan ingesteld op 50 a 60° Celsius. Hoe lager hoe beter. Bij een lagere temperatuur werkt de cv-ketel efficiënter. Lees het artikel over lage temperatuur verwarming. Op de cv-ketel en op steeds meer thermostaten kan je de maximum watertemperatuur instellen. Daarmee stel je de aanvoertemperatuur in.

aangeblazen gasbrander

Een cv-ketel met een aangeblazen gasbrander heeft een ventilator die de lucht langs / over de brander blaast, hierdoor ontstaat een overdruk en zullen de afvalgassen automatisch, ze kunnen niets anders het is de enige opening, de schoorsteen verlaten. Een aangeblazen gasbrander zal je alleen maar aantreffen in gesloten cv-ketels. Bij de open cv-ketels verlieten de afvalgassen de schoorsteen vanwege convectie.

atmosferische gasbrander

Een ketel waarbij de brander de lucht aanzuigt zonder hulp van een ventilator. De verbrandingsgassen zijn heet en stijgen de schoorsteen in, daardoor ontstaat een onderdruk en dit wordt automatisch aangevuld door de lucht. Deze lucht kan afkomstig zijn van de ruimte waar de ketel in geïnstalleerd is (open ketel), of met een aparte aanvoerbuis van buiten de woning (gesloten ketel). De tegenhanger van een atmosferische brander is een aangeblazen gasbrander.

bypass ventiel

Zelfde als een AVDO, shunt of kortsluitcircuit.

concentrische rookgasafvoer

Bij gesloten cv-ketels moeten niet alleen de afvalgassen van de ketel naar buiten getransporteerd worden maar moet ook de buitenlucht aangezogen worden waaruit het zuurstof wordt gebruikt tijdens de verbranding van gas. Het transport van de buitenlucht naar de cv vindt plaats door een dubbelwandige (concentrische) pijp. De pijp (schoorsteen) bestaat uit twee pijpen die wat betreft doorsnede van elkaar afwijken (de een past ruim in de ander) en in elkaar geschoven zijn. De binnenste pijp voert de rookgassen af. Deze rookgassen zijn warm. De binnenste pijp wordt dus warm. De buitenste pijp zuigt van buiten lucht aan en gaat via de ruimte tussen de binnenste en buitenste pijp naar de cv-ketel. De buitenlucht is koud en wordt, doordat deze langs de warme binnenste pijp wordt gevoerd, enigszins opgewarmd. Hierdoor wordt energie aan de afvalgassen onttrokken dus energie bespaard. Hierdoor worden de afvalgassen sterk afgekoeld en ontstaat condensvocht aan de binnenzijde van de binnenste pijp. Dit condenswater moet via een sifon afgevoerd worden op het riool.

condenserende ketels

Bij condenserende cv-ketels wordt de warmte die "zit" in de hete verbrandingsgassen er uit gehaald door de koude buitenlucht te laten opwarmen door warme afvalgassen van de gasbrander. Hiermee wordt veel energie bespaard. Doordat de hete afvalgassen, waar waterdamp in zit, sterk wordt afgekoeld zal de luchtvochtigheid boven de 100% stijgen en zal het water in het afgekoelde gas neerslaan (condenseren) op de binnenkant van de afvalgas pijp. De hoeveelheid condensvocht is aanzienlijk, bij een cv-ketel die flink staat branden kan je een theekopje in een paar minuten vullen. Dit condensvocht moet afgevoerd worden op het riool.

condenswaterafvoer

Condenserende cv-ketels produceren tijdens de verbranding van (aard)gas niet alleen afvalgassen, zoals kooldioxide, maar ook water. Logisch want aardgas bestaat voor een zeer groot gedeelte uit methaan (CH₄) als dit oxideert/verband/verbindt met zuurstof (O₂) krijg je de reactie: CH₄ + 2 O₂ → CO₂ + 2 H₂O (een methaan molecuul + twee zuurstof moleculen worden omgezet in een kooldioxide molecuul en twee water moleculen + warmte). Bij (oude) niet condenserende cv-ketels werd dit water verdampt en ging als waterdamp met de afvalgassen mee in de schoorsteen. Bij een condenserende cv-ketel moet dit condenswater worden afgevoerd worden op het riool met een verplicht aan te brengen sifon. Dit condenswater is zuur door de zwavel in het gas waardoor er zwaveligzuur (H₂SO₃) maar ook de combinatie van CO₂ en en H₂O → H₂CO₃ (koolzuurwater). Condenswater van de cv-ketel mag dus absoluut niet in de regengoot / hemelwaterafvoer geloosd worden. Door de dit zure water zal de zinken regengoot uiteindelijk opgelost worden.

convectie

Convectie is een mechanisme waarbij, een stof, bijvoorbeeld water of lucht, verplaatst wordt door een temperatuurverschil. Een bekend voorbeeld is de cv-radiator. Lucht die zich dicht bij de radiator bevindt zal opgewarmd worden. Het soortelijk gewicht van warme lucht is minder dan koude lucht en daardoor stijgt warme lucht en daarmee wordt de warmte verplaatst. Zo ook de hete rookgassen van bijvoorbeeld bij een open haard. De open haard "trekt" (sterke luchtstroom naar buiten door de schoorsteen) doordat de lucht uit de kamer wordt verwarmd boven het haardvuur en dan via de schoorsteen omhoog stijgen.

CV

Afkorting van Centrale Verwarming.

debiet

De (maximale) hoeveelheid te leveren warm water in liters per minuut. Let wel: cv-combiketels kunnen het debiet, op verschillende manieren specificeren en valt daarom moeilijk te vergelijken. Het beste is als het debiet gespecificeerd is bij een bepaalde delta (opwarming in aantal graden), dus een bepaalde verwarming van het kraanwater. Bijvoorbeeld een delta van 30 °C. Dit houdt in dat als het koude kraanwater 10 °C is, de combiketel dit verwarmt tot 40 graden bij het gespecificeerde debiet. Deze waarde is vooral voor consumenten interessant omdat zij vaak warm water tappen rond de 37-40 °C. Traditioneel wordt het debiet gespecificeerd bij 60 °C. Dat is begrijpelijk want de ketel zal standaard 60 °C. water moeten leveren i.v.m. legionella bacterie. In je mengkraan wordt dit weer gemengd met het koude water tot de gewenste temperatuur, die vaak zo'n 30 °C licht boven de koudwatertemperatuur. Soms wordt het debiet van een combiketel gespecificeerd bij een levering van 40 °C water. Controleer dan goed, wat de delta is bij dit debiet.

doorstroomtoestel

Een doorstroomtoestel is een cv-combi-ketel die dus ook warm water levert. Het water wordt warm gemaakt op basis van het doorstroomprincipe dat werkt met een plaatwarmtewisselaar. Dit type ketel heeft dus geen ingebouwd voorraadvat.

gesloten cv-ketel

Een gesloten cv-ketel is hermetisch gesloten voor lucht en haalt de benodigde zuurstof voor de verbranding van gas uit de buitenlucht. Meer details in dit artikel.

HRww

Een cv-ketel die warm water energiezuinig kan produceren heeft een HRww keurmerk. Lees meer over cv-ketels met HRww keurmerk.

HR ketel

Bij gesloten cv-ketels moet niet alleen de afvalgassen van de ketel naar buiten getransporteerd worden maar moet ook de buitenlucht aangezogen worden waaruit het zuurstof wordt gebruikt tijdens de verbranding van gas. Het transport van de buitenlucht naar de cv-vindt plaats in een dubbelwandige (concentrische) pijp. De pijp (schoorsteen) bestaat dus uit twee pijpen die in elkaar geschoven zijn. De binnenste pijp voert de warme verbrandingsgassen af naar buiten. In de ruimte tussen de binnenste en buitenste pijp wordt de lucht van buiten aangezogen en kan het zuurstof uit de buitenlucht door de gasbrander gebruikt worden.

Low H2O radiatoren

Dit zijn radiatoren die ten eerste heel weinig waterinhoud hebben, tot wel 90% minder dan traditionele radiatoren. Daarnaast hebben Low H2O radiatoren een groter warmteafgifte vermogen bij gelijkblijvende radiatorgrootte. Lees details in dit artikel.

LTV (luchttoevoer)

Afkorting voor luchttoevoer. Met LTV wordt meestal de pijp bedoeld die zorgt dat buitenlucht aangevoerd kan worden naar de cv-ketel. LTV heeft ook een andere betekenis: Lage Temperatuur Verwarming, meer info.

LTV (lage temperatuur verwarming)

Een afkorting van Lage Temperatuur Verwarming. Dit is een cv-verwarmingssysteem waarbij de aanvoer watertemperatuur (wat dus van de ketel naar de radiator stroomt) maximaal 50 graden is. Dit heeft een gunstig effect op het rendement van de cv-ketel.

modulerende cv-ketel

Bij een modulerende cv-ketel wordt de hoeveelheid gas die verbrand wordt dus de warmte die de ketel moet afgegeven, aangepast aan de warmtevraag uit het huis of warmwaterkraan. De brander staat dus niet "voluit" te branden of totaal "uit" maar waarden daartussen. Bij de ouderwetse "aan/uit ketels" stond de brander aan of uit. Een tussenstand was niet mogelijk. Niet alleen schommelde de luchttemperatuur hierdoor, maar was de cv-ketel ook niet zuinig. Want, hoe harder de gasbrander moet branden, hoe minder energiezuinig de cv-ketel is. Daarom is het beter om de ketel zo in te stellen dat hij (haast) de hele dag op een heel zacht "pitje draait". Moderne cv-ketels hebben naast een modulerende brander soms ook en modulerende cv-waterpomp.

modulerende cv-pomp

CV-ketels die beschikken over een modulerende waterpomp passen de pompkracht aan op de weerstand van de cv-installatie. Heb je een kleine cv-installatie dan zal de pomp op een "zacht pitje" het water rondpompen in je cv-installatie. Dit scheelt niet alleen energie maar ook herrie die zich meestal hoorbaar is als "ruizen" in de radiatoren en verwarmingsbuizen. Wanneer je een groot huis bezit zal de pomp harder moeten pompen. Dit is een dynamisch proces. Zodra de modulerende pomp merkt dat een radiator open of dicht gezet wordt zal de pomp daarop zijn pompkracht op afstemmen. CV-ketels met een modulerende pomp zijn verkrijgbaar in twee categorieën: een modulerende pomp die twee of drie standen heeft (minder aantrekkelijk maar goedkoop) of de pompkracht proportioneel kan regelen waarbij iedere pompkracht beschikbaar is (wat het meest aantrekkelijke optie is, maar duurder). Advies: bespaar hier niet op, het is de herrie en energie dubbel en dwars waard.

nominaal vermogen

Het "nuttig vermogen" van de ketel. Het vermogen wat de cv-ketel waterzijdig afgeeft. Dus het vermogen wat daadwerkelijk vanuit de ketel naar de radiatoren en/of vloerverwarming wordt afgegeven. De schoorsteenverliezen, de energie die dus verdwijnt in de schoorsteen en niet nuttig gebruikt vallen hier dus buiten.

NZ

Een cv-ketel die geschikt is om samen te werken met een zonneboiler heeft een NZ keurmerk wat staat voor Naverwarming Zonneboiler. Lees meer over cv-ketels met NZ.

open cv-ketel

Een open cv-ketel heeft openingen aan voorkant en/of onderkant en kan via deze openingen de binnenhuis lucht aanzuigen om daar benodigde zuurstof uit te halen voor de verbranding van gas. Meer details in dit artikel.

platenwisselaar

Een platenwisselaar is een warmtewisselaar. Een warmtewisselaar wordt gebruikt om warmte (energie) over te dragen tussen (in dit geval) twee vloeistoffen waarbij deze vloeistoffen niet met elkaar in contact komen. Meer details in dit artikel.

opentherm

OpenTherm is een standaard die het mogelijk heeft gemaakt om op een modulerende cv-ketel, een willekeurige thermostaat aan te sluiten, zolang deze het OpenTherm protocol ondersteund. Meer details in dit artikel.

RGA

Afkorting voor rook gas afvoer. Schoorsteen of afvoerpijp rekenen we ook (een beetje) goed. Een HR cv-ketel moet de gassen die ontstaan tijdens de verbranding afvoeren, dat gaat via de RGA. Daarnaast heeft een cv-ketel schone buitenlucht nodig en dat komt via een andere pijp en die wordt LTV genoemd.

shunt radiator

Een shunt radiator is een radiator die gebruikt wordt als "kortsluitcircuit" ook wel bypass ventiel genoemd. Dat is noodzakelijk bij weersafhankelijke cv-installaties. De shuntradiator zorgt dat altijd water rondgepompt kan worden en de cv-ketel zijn warmte "kwijt kan".

sifon voor condenswaterafvoer

Het condenswater van een cv-ketel wat geloosd wordt op het riool moet gescheiden worden door een sifon. Een sifon is een S-vormige buis waar, doordat er in de onderste deel van de S altijd water blijft staan, dit een "waterslot" vormt tussen het riool en de ruimte daarboven.

Een sifon is niet alleen nodig vanwege het voorkomen van stankoverlast door rioolgeuren, maar vooral doordat uit het riool moerasgassen (methaan) ontsnappen wat een zeer brandbaar gas is. Dit brandbare gas in combinatie met een cv-ketel, zal iedereen begrijpen, is een gevaarlijke combinatie.

solo cv-ketel

Een cv-ketel die (standaard) alleen maar in staat is om het huis te verwarmen. Voor het maken van warm water zal je extra apparaat moeten aanschaffen zoals een geiser of een boiler. Lees meer details in het artikel over solo cv-ketels.

SV

Dit is een afkorting voor Schone Verbranding. Lees meer over cv-ketels met SV keurmerk.

vuistregel cv-ketel vermogen

Met de moderne geïsoleerde huizen wordt door veel installateurs een vuistregel gehanteerd van 1 kW vermogen per tien vierkante meter vloeroppervlakte.

VV

Een afkorting voor vloer verwarming.

WA regeling

Een WA regeling is een WeersAfhankelijke regeling.

WAR

De afkorting WAR staat voor een WeersAfhankelijke Regeling regeling.

weersafhankelijke regeling

Een weersafhankelijke centrale verwarmingsinstallatie wordt niet bestuurd door middel van een thermostaat die meestal in de woonkamer hangt waardoor de ketel af en toe aan slaat, maar continu water van een bepaalde temperatuur door de cv-buizen rondpompt. De temperatuur van het water wordt bepaald door de buitentemperatuur en de ingestelde stooklijn. Daarom zijn deze cv-installaties uitgevoerd met een buitentemperatuurvoeler. Met een instelling op de ketel kan de stooklijn bepaalt worden. Deze past de watertemperatuur in de radiatoren aan op basis van de gemeten buitentemperatuur. Deze cv-installaties zijn de radiatoren voorzien van een thermostaatkraan die de ruimtetemperatuur per kamer bepaalt.

WW

Een afkorting van warm water. Bijvoorbeeld in de zin "op de ketel kan zowel de temperatuur voor het cv als ww gedeelte ingesteld worden". In dit geval bedoeld men met het "ww gedeelte" dat je de temperatuur instelt van het warme water wat uit de ketel komt. Meestal is dit 60-63 graden Celsius, maar kan dan bijvoorbeeld ook op 70 graden ingesteld worden.